خار پاشنه (Heel Spur) یا اسپرز پاشنه به دلیل رسوب کلسیم ایجاد می‌شود که باعث بیرون‌زدگی استخوانی در قسمت زیرین استخوان پاشنه پا می‌شود. بدون شواهد قابل مشاهده از اشعه ایکس، این بیماری گاهی به عنوان «سندرم خار پاشنه» نیز شناخته می‌شود. اگرچه چرخش پاشنه پا اغلب بدون درد است، اما می‌تواند در بلند‌مدت و با تکرار یک عمل (پریدن زیاد روی سطح آسفالت) به ایجاد درد و ناراحتی در پاشنه پا منجر شود.
این مشکل غالباً با التهاب رباط کف پا (plantar fasciitis) همراه است. درمان خارپاشنه و شرایط مرتبط با آن شامل ورزش، وسائل ارتوپدی، داروهای ضد‌التهابی و تزریق کورتیزون است. در صورت عدم موفقیت درمان‌های مذکور، ممکن است عمل جراحی ضروری باشد؛ با کیف و کفش رنو همراه باشید.
علل خار پاشنه پا
این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که رسوبات کلسیم در قسمت زیرین استخوان پاشنه پا ایجاد شود، فرآیندی که معمولاً طی مدت زمان زیادی (در چندین ماه یا سال) رخ می‌دهد. چرخش پاشنه پا غالباً در اثر فشارهای عضلات پا و رباط‌ها، کشش عضلات کف پا و پارگی مکرر غشای استخوان پاشنه ایجاد می‌شود. این عارضه مخصوصاً در بین ورزشکارانی که فعالیت آن‌ها به دویدن و پریدن خلاصه می‌شود معمول است.
فاکتورهای خطرناک برای خار پاشنه شامل موارد زیر هستند:
- ناهنجاری‌های راه رفتن که استرس بیش از حد در استخوان پاشنه، رباط‌ها و اعصاب در نزدیکی پاشنه پا را ایجاد می‌کند
- دویدن سریع یا آهسته دویدن به خصوص در زمین‌های سخت (آسفالت، بتن)
- کفش‌های نامناسب، به ویژه مدل‌هایی که فاقد قسمتی برای حفظ گودی پا هستند
- اضافه وزن و چاقی زیاد
- افزایش سن باعث کاهش انعطاف‌پذیری رباط کف پا می‌شود و لایه چربی محافظ پاشنه را نازک می‌کند
- ابتلا به بیماری دیابت
- ایستادن روی دوپا به مدت زمان زیاد
- فعالیت‌های بدنی شدید و مداوم
- داشتن کف پای صاف یا قوس بیش از اندازه
[mustread posts=”11509″]
علائم اسپرز پاشنه
بسیاری افراد از درد شدید در پاشنه پا بعد از ایستادن به مدت طولانی شکایت دارند، این می‌تواند یکی از علائم خار پاشنه باشد. چرخش پاشنه پا اغلب علامتی ندارد، اما اگر التهاب در نقطه تشکیل اسپرز ایجاد شود، می‌تواند همراه با درد متناوب یا مزمن مخصوصاً هنگام راه رفتن، آهسته دویدن یا دویدن سریع همراه باشد. به طور کلی، علت درد نه خود پاشنه پا بلکه به دلیل آسیب‌دیدگی بافت نرمی است که با آن در ارتباط می‌باشد.
[products-box id=”166″]
درمان خار پاشنه پا
ممکن است درد پاشنه پا با استراحت برطرف نشود، حتی ممکن است در زمان خواب نیز در ناحیه پاشنه پا احساس درد کنید. اگر درد پاشنه پا بیش از یک ماه باقی ماند، بهتر است با پزشک متخصص بیماری‌های پا مشورت کنید. وی ممکن است درمان‌های زیر را تجویز کند:
- تمرینات کششی
- پوشیدن کفش باکیفیت
- بستن بَند تقویتی برای استراحت ماهیچه‌ها و تاندون‌های استرس‌زا
- استفاده از دستگاه‌های ارتوپدی
- فیزیوتراپی
درد ناشی از خار پاشنه ممکن است به درمان با داروها و قرص‌های بدون نسخه مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا ناپروکسن پاسخ دهد. در بسیاری موارد، یک دستگاه ارتوپدی می‌تواند دلایل درد پاشنه و عدم تعادل بیومکانیکی را اصلاح کند. در برخی موارد، تزریق با کورتیکواستروئید ممکن است برای تسکین التهاب در ناحیه مورد نظر انجام شود.
[mustread posts=”6494″]
جراحی برای درمان اسپرز پاشنه
بیش از 90 درصد مردم با درمان‌های غیرجراحی بهتر می‌شوند. اگر درمان غیرجراحی پس از یک دوره 9 تا 12 ماهه، علائم خار پاشنه را برطرف نکرد، ممکن است عمل جراحی برای تسکین درد و ترمیم ناحیه مورد نظر ضروری باشد. دو روش جراحی وجود دارد که شامل موارد زیر است:
- آزاد کردن التهاب رباط کف پا (فاشیای پلانتار)
- برداشتن خار پاشنه
انجام آزمایش‌ها قبل از عمل جراحی برای شناسایی دقیق این عارضه ضروری هستند. رعایت توصیه‌های بعد از عمل جراحی در مورد استراحت، قرار دادن یخ، فشرده‌سازی و قرار دادن وزنه بر روی پای عمل کرده، حائز اهمیت هستند. در بعضی موارد، ممکن است بیماران بعد از عمل از باند، اسپلینت، کفش مخصوص و یا عصا استفاده کنند.
از عوارض احتمالی عمل جراحی می‌توان به درد عصب، درد مکرر پاشنه پا، بی‌حسی دائمی، عفونت و زخم اشاره کرد. علاوه بر این، با آزاد کردن التهاب رباط کف پا، خطر ناپایداری، گرفتگی پا، شکستگی ناشی از فشار زیاد و تاندونیت (التهاب تاندون) وجود دارد.
[products-box id=”172″]
پیشگیری از خار پاشنه
افراد می‌توانند با پوشیدن کفش‌های مناسب با پاشنه‌های جاذب شوک (شوک وارده از سطح زمین سخت همانند آسفالت به زانوها و کمر) می‌توانید از این عارضه پیشگیری کنید. انتخاب کفش مناسب برای هر نوع فعالیت ورزشی مهم است، همچنین قبل از انجام هر تمرینی، گرم کردن و انجام تمرینات کششی ضروری است. در پایان باید بگوییم: «وقتی به پاهای خود توجه کافی داشته باشید، اسپرز پاشنه هیچ وقت به وجود نمی‌آید.»
[mustread posts=”10919″]