افرادی که دارای صافی کف پا (Flat feet) هستند در هنگام ایستادن معمولاً قوس یا گودی در قسمت داخلی کف پاهای‌شان ندارند. کف پای تخت فقط در صورت ایجاد ناراحتی و درد یا اختلال خاص به درمان نیاز دارد. هنگامی که کف پای صاف علائمی از خود نشان دهد، برخی نکات ساده می‌توانند ناراحتی‌های به وجود آمده را به حداقل برسانند. اما بیایید در این مقاله به طور جامع درباره علائم، علت‌ها و درمان این عارضه صحبت کنیم؛ با کیف و کفش رنو همراه باشید.
صافی کف پا چیست؟
افرادی که کف پاهای‌شان تخت است، به این معنی که یک یا هر دو پای آنها ممکن است زمانی روی زمین می‌ایستند، قوس پاهای‌شان قابل مشاهده نباشند. یک پای انسان دارای 33 مفصل است که 26 استخوان مختلف را در کنار هم نگه می‌دارد. همچنین دارای بیش از 100 ماهیچه، تاندون و رباط است.
وجود گودی کف پا به توزیع وزن بدن در پاها کمک می‌کند. ساختار گودی کف پا چگونگی قدم زدن فرد را تعیین می‌کند. برای انطباق با مقدار فشار وارده در انواع سطوح زمین (سطح نرم یا سخت)، گودی پا باید محکم و انعطاف‌پذیر باشد.
هنگامی که افراد دارای کف پاهای صاف هستند، ممکن است هنگام ایستادن و راه رفتن، پاهای‌شان به طرف داخل گردش کنند. این مورد یک نوع پرونیشن است که از طریق سابیدگی قسمت داخلی کفش نمایان می شود.
بسیاری از افراد ممکن است هیچ علائمی را تجربه نکنند، اما برخی دیگر علائمی خواهند داشت که عموماً به شدت آن بستگی دارد.
علائم صافی کف پا
شایع‌ترین علامت، درد در پاها است. این می‌تواند نتیجه تنگ‌شدگی عضلات و رباط‌های متصل‌کننده باشد. فشارهای غیرطبیعی روی زانو و لگن ممکن است منجر به درد در این مفاصل شود. این فشارها احتمالاً در صورت چرخش مچ پا به سمت داخل به وجود می‌آیند
درد ممکن است در یک یا هر دو پا احساس شود که معمولاً نواحی زیر را تحت تأثیر قرار می‌دهد:
- در داخل مچ پا، همراه با تورم احتمالی
- قوس کف پا
- ساق پا
- زانو
- باسن
- کمر
پاهای صاف همچنین می‌توانند باعث توزیع نابرابر وزن بدن می‌شوند. این ممکن است باعث خرابی قسمت‌های داخلی کفش شود.
[mustread posts=”10919″]
علت کف پای صاف
علل شایع عبارتند از:
- عوامل ژنتیکی (کف پا صاف می‌تواند از والدین به فرزندان به صورت ژنتیکی منتقل شود)
- آسیب‌دیدگی در مچ پا
- آرتریت (التهاب مفاصل) یا آرتریت روماتوئید
- آسیب، اختلال در عملکرد یا پارگی تاندون تیبیای خلفی
- سیستم عصبی یا بیماری‌های عضلانی مانند فلج مغزی، دیستروفی عضلانی یا اسپینا بیفیدا
شرط دیگری که ممکن است باعث ایجاد صاقی کف پا شود، چسبیده بودن استخوان‌های مچ پا (Tarsal Coalition) است. این حالت باعث می‌شود استخوان‌های پا به طور غیرمعمول به یکدیگر چسبیده شده و در نتیجه منجر به سفتی و صافی کف پا می‌شوند.
متخصصان معمولاً این بیماری را در دوران کودکی تشخیص می‌دهند. در صورت ابتلا به چاقی یا دیابت، افراد به احتمال زیاد دچار پاهای صاف می‌شوند. همچنین کف پا تخت دوران بارداری شایع است.
کف پای صاف با افزایش سن نیز می‌تواند رشد کند. پیاده‌روی طولانی می‌تواند باعث ضعیف شدن تاندون تیبیای خلفی شود. این تاندون ساختار پشتیبانی اولیه قوس کف پا را ایجاد می‌کند. تاندون می‌تواند ملتهب شود که باعث صاف شدن قوس پا می‌شود.
کف پای بدون قوس همچنین می‌تواند در اثر یک نقص در رشد رخ دهد که در دوران کودکی یا با افزایش سن یا بعد از بارداری بروز می‌کند.
صافی کف پا در کودکان
کودکان و نوزادان ممکن است کف پای صاف داشته باشند. در حقیقت، قوس در پاهای نوزادان معمولاً وجود دارد اما هنوز شکل نگرفته است. با گذشت زمان، قوس باید به طور عادی شکل گیرد. چربی اضافی روی پای کودک ممکن است قوس را پنهان کند.
داشتن پاهایی که در اوایل کودکی صاف به نظر می‌رسد به معنای این نیست که شخص همیش کف پاهای صاف دارد. اما اگر كودكی به دلیل عدم رشد صحیح استخوان یا وضعیت دیگری مانند اسپینا بیفیدا دارای پاهای صاف باشد، پزشک اغلب باید علت اصلی را درمان كند.
نحوه تشخیص کف پای تخت
افرادی که دارای این عارضه هستند و درد یا علائم دیگری ندارند، معمولاً نیازی به مشورت با پزشک نیز ندارند. با این حال، هر کسی که علائم زیر را دارد باید به دنبال مشاوره پزشکی باشد:
- کف پای صاف که اخیراً توسعه یافته است.
- درد در پا، مچ پا یا اندام تحتانی.
- علائمی که با کفش‌های مناسب بهبود نمی‌یابند.
- یک یا هر دو پا در حال صاف‌تر هستند.
- در پاها احساس سفتی، سنگینی و ناخوشایندی به وجود آید.
اکثر متخصصان بهداشت و درمان واجد شرایط می‌توانند با معاینه پا و مشاهده فرد در هنگام ایستادن و راه رفتن، پاهای بدون قوس را تشخیص دهند.
پزشک پا را از جلو و عقب معاینه می‌کند. ممکن است فرد نیاز داشته باشد که روی نوک انگشتان پا بایستد تا پزشک بتواند شکل و عملکرد هر پا را مورد بررسی قرار دهد.
پزشک همچنین تاریخچه پزکشی فرد را بررسی می‌کند. در بعضی موارد، ممکن است آنها اسکن اشعه ایکس، سی تی اسکن یا MRI را روی پاهای فرد انجام دهند.
[mustread posts=”9622″]
درمان صافی کف پا
برخی از افراد با کف پای صاف ممکن است به طور خودکار اندام خود را به شکلی تراز کنند که از به وجود آمدن علائم جلوگیری کنند. افرادی که علائم را تجربه نمی‌کنند، معمولاً نیازی به درمان ندارند.
اگر پاهای صاف باعث درد شود، کفش مناسب می‌تواند یاری‌رسان باشد. کفش ورزشی یا طبی که برای مشکل صافی کف پا طراحی شده است انتخابی عالی می‌باشد.
کفی قوس‌دار کفش (روی کفی کفش برجسته وجود دارد) ممکن است فشار را بر روی قوس تسکین دهد و اگر پا بیش از حد به سمت داخل بچرخد، درد نیز کاهش می‌دهد. با این حال، این راه‌ها فقط علائم را درمان می‌کنند و فواید طولانی‌مدت را ارائه نمی‌دهند.
افراد مبتلا به تاندونیت خلفی همچنین ممکن است از قرار دادن گوه در کفش خود در امتداد لبه داخلی استفاده کنند. این باید مقداری از بار را که بدن بر روی بافت تاندون قرار می‌دهد تسکین دهد.
پوشیدن مچ بند مخصوص پا نیز ممکن است تا زمان کاهش التهاب مفید باشد. پزشکان ممکن است به بعضی افراد توصیه کنند که تا زمان بهبود علائم‌شان استراحت کنند و از فعالیت‌هایی که باعث تشدید مشکل‌شان شود خودداری کنند.
فرد مبتلا به آرتروز یا تاندون پاره شده ممکن است دریابد که ترکیبی از کفی و کِرِم تسکین‌دهنده درد می‌تواند علائم به وجود آمده را به حداقل برساند. اگر اینها کارگر نشدند، ممکن است عمل جراحی ضروری باشد.
بعضی از استخوان‌ها به طور صحیح در کودکی رشد نمی‌کنند، که می‌تواند منجر به صافی کف پا از بدو تولد به بزرگسالی شود. در این موارد نادر، مداخله جراحی ممکن است برای جدا کردن استخوان‌های چسبیده لازم باشد.
هنگامی که چاقی علت کف پای تخت باشد، کاهش وزن ممکن است علائم را بهبود بخشد.
عوارض کف پای تخت
افرادی که دچار این عارضه هستند، ممکن است داری عوارض زیر باشند:
- تاندونیت آشیل
- آرتریت در مچ پا
- ورم مفاصل در پا
- پینه پا
- فاشیای پلانتار، التهاب لیگامان‌ها در کف پا
- تاندونیت تیبیال خلفی
- اسپلینت‌های ساق
کف پای صاف در هنگام ایستادن، راه رفتن یا دویدن می‌تواند بر تراز بدن تأثیر بگذارند. در نتیجه، احتمال بروز درد در باسن، زانوها و مچ پا افزایش می‌یابد.